بیمه حمل و نقل یک راه مهم برای کاهش خساراتی است که در زمینه جا به جایی، انسان‌ها، حیوانات و کالاها پیش می‌آید. درواقع بررسی آمار تصادفات و رخدادهای طبیعی و غیر طبیعی در حمل و نقل به اهمیت بالای نقش بیمه در حمل و نقل به عنوان راهکاری موثر برای کاهش حوادث و افزایش ایمنی حمل و نقل اشاره دارد.
میزان ایمنی حمل و نقل در هر مقطعی بر اساس آمار حوادثی که منجر به آسیب دیدگی، کشته شدن یا تلف شدن و انواع خسارات وارده، محاسبه می‌شود. از این رو داشتن بیمه‌ای مطمئن برای امور وابسته به حمل و نقل بسیار ضروری است. در ادامه این مقاله به بررسی نقشه بیمه حمل و نقل در ایمنی حمل و نقل، خواهیم پرداخت.
حمل و نقل به چه معناست؟
حمل و نقل یا ترابری یا ترابرد به انتقال یا جا به جایی انسان، کالا، حیوان و… از نقطه‌ای به نقطه دیگری گفته می‌شود. حمل و نقل می‌تواند به روش‌های گوناگونی اعم از، حمل و نقل زمینی، حمل و نقل هوایی، حمل و نقل دریایی، حمل و نقل کابلی، حمل و نقل لوله‌ای و یا حتی فضایی باشد.
حمل و نقل یکی از پایه‌های بنیادین در شکل‌گیری تمدن‌ها و یکی از اصلی‌ترین روش‌های انتقال فرهنگ‌ها بوده است.
حمل و نقل و قوانین مربوط به آن وابسته به نوع حمل و نقل می‌باشد به عنوان مثال برای حمل و نقل کالاها عموما به مدارکی پایه و رعایت امور قوانین گمرکی لازم است از سویی دیگر در حمل و نقل‌های شخصی یا عمومی قوانین دست و پا گیر حمل و نقل‌های گمرکی کمرنگ تر بوده و استانداردهای جمعیتی و شهروندی عموما مسئله اصلی قوانین حمل و نقل‌های شخصی و عمومی می‌باشد.
نقش بیمه حمل و نقل
یکی از موثرترین خدماتی که امروزه چه در سطح بین المللی و یا درون مرزی برای خدمات مربوط به حمل و نقل ارائه می‌شود بیمه است و هیچ انسان، کالا، حیوان و… بدون داشتن بیمه حمل ونقل مجاز به استفاده از خدمات حمل و نقل نمیباشد.
توسعه و تامین بیمه در امور حمل و نقل باعث افزایش امنیت و تسهیل خاطر افراد می‌شود.
قدیمی‌ترین نوع بیمه‌ها به بیمه‌های کالا برای حمل و نقل تعلق دارد، به موجب این بیمه؛ خطرات و اتفاقاتی که در طول مسیر متوجه کالا می‌شود تحت تاثیر قرار می‌گیرد و کلیه خسارت‌هایی که در زمان بارگیری، حمل و نقل، تخلیه و تحویل به کالای بیمه شده وارد شده است توسط شرکت بیمه و خدمات بیمه حمل و نقل پرداخت می‌شود.
بیمه شخص ثالث در حمل و نقل چه خسارت‌هایی را جبران می‌کند؟
به طور عمومی جلوگیری از وارد شدن خسارت در هنگام امور حمل و نقل محال به نظر می‌رسد و این جلوگیری‌ها عموما بر اساس تجربه‌ها و سیاست‌های کاری مجریان حمل و نقل اعمال می‌شود در نتیجه برای جبران خسارت‌ها تنها و مطمئن‌ترین راه را می‌توان بیمه حمل و نقل دانست.
به طور کلی یکی از پرمخاطب‌ترین نوع بیمه را می‌توان مربوط به بیمه شخص ثالث دانست. بر طبق تعریف قانون، بیمه شخص ثالث به تمامی افرادی که در یک سانحه دچار زیان‌های مالی، جانی و فوت شده‌اند یا به اشخاصی که پس از بروز سانحه دچار هزینه‌های نگه‌داری و درمان شده‌اند تعلق می‌گیرد. به طور کلی می‌توان بیمه شخص ثالث را بیمه‌ای دانست که در آن شرکت بیمه کننده بر اساس سقف تعهدات خود، مستلزم به پرداخت خسارت‌های وارده به شخص بیمه شده است.
صدور بیمه‌نامه برای کالاهایی که از طریق راه‌های آبی، زمینی یا هوایی ترانزیت می‌شوند تفاوتی با هم ندارند و تمام شرکت‌های بیمه می‌توانند اقدام به صدور بیمه‌نامه کنند.
خطرات تحت پوشش بیمه در حمل و نقل به دو دسته تقسیم می‌شود:
۱. خطرات اصلی:
خطرات اصلی را می‌توان به طور کلی به اتفاقات وارده به وسیله حمل و نقل اعم از واژگونی، آتش سوزی و… دانست
۲. خطرات اضافی:
خطرات اضافی را می‌توان خطراتی از جمله سرقت کالا، سرقت وسیله نقلیه با بار و… دانست
پس به طور کلی می‌توان پوشش‌های بیمه را به موارد زیر خلاصه کرد:
- حوادث طبیعی مانند سیل ، طوفان ، زلزله ، آتش فشان و صاعقه
- جنگ، شورش، اعتصاب، بلوا، ضبط و مصادره
- تشعشعات رادیو اکتیو و فعل و انفعالات هسته ای
- عیب ذاتی و یا خود سوزی کالا
- هر گونه خسارت غیر مستقیم و عدم النفع و کاهش ارزش کالا در بازار
- حمل کالاهای قاچاق و غیر مجاز
- خسارت هنگام تخلیه و بارگیری_ با پرداخت حق بیمه اضافی و در صورت موافقت بیمه گر قابل خریداری است
- خسارت ناشی از عدم صلاحیت راننده برای رانندگی وسیله نقلیه با توجه به نوع گواهینامه
- ریزش ، روندگی ، آبدیدگی ، مگر اینکه ناشی از تحقق خطرات بیمه شده باشد
نقش باربری در ایمنی حمل و نقل چیست؟
مسئولین و متصدیان باربری قبل از انجام هرگونه اقدام که مربوط به امور حمل و نقل و ترابری می‌باشد باید در ابتدا با ارائه مشاوره و معرفی شیوه‌های حمل و نقل اشخاصی که نیازمند به این خدمات هستند را راهنمایی کنند. از جمله عوامل تاثیر‌گزار مهم در نقش باربری این است که محدودیت‌های زمانی و مکانی به حداقل رسیده باشد و ارائه خدمات باربری در اسرع وقت انجام شده و کالاها در زمان مقرر به مقصد یا مقاصد مشخص شده برسند.
توجه داشته باشید که ارائه بارنامه معتبر مکتوب و مهر شده به همراه برگه بیمه‌نامه یکی از اصلی‌ترین نکاتی است که باید در حین باربری رعایت شود.
انواع بیمه حمل و نقل کالا:
۱: بیمه حمل و نقل کالا بر اساس محدوده و پوشش جغرافیایی.
۲: بیمه حمل و نقل کالا بر اساس نوع پوشش.
انواع بیمه حمل و نقل کالا بر اساس پوشش جغرافیایی را نیز می‌توان به چهار بخش تقسیم کرد:
۱. بیمه حمل و نقل کالا وارداتی:
مختص کالاهایی است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی از کشورهای خارجی خریداری می‌گردند، که به صورت خریدهای براتی، بدون انتقال ارز و یا از طریق اعتبارات اسنادی انجام می‌گیرد و با توجه به قوانین جاری، خرید این نوع بیمه برای وارد کنندگان کالا اجباری می‌باشد.
۲. بیمه حمل و نقل کالا صادراتی:
کالاهایی که به مقصد کشورهای خارجی حمل می‌گردد، بر اساس انواع شرایط فروش، نیاز به بیمه‌نامه صادراتی دارند. به موجب این بیمه، شرکت‌های بیمه کالای صادره از کشور مبدا تا کشور مقصد را تحت پوشش قرار می‌دهند.
۳. بیمه حمل و نقل ترانزیت:
مبداء و مقصد برخی از حمل‌ها در خارج از کشور ایران بوده و ممکن است کشور ایران نیز در مسیر حمل قرار داشته باشد. به بیمه نامه‌های مربوط به این نوع حمل ها، بیمه نامه‌های ترانزیت می‌گویند و نرخ و شرایط بیمه نامه‌های صادراتی عیناً برای آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۴. بیمه حمل و نقل داخلی:
کلیه تولیدات و محموله هایی که توسط تولیدکنندگان و تجار در محدوده جغرافیایی کشور ایران جابجا می‌شوند، توسط این بیمه تحت پوشش بیمه‌ای نزد شرکت‌های بیمه قرار می‌گیرند.
در این مطلب به بررسی بیمه حمل و نقل و نکات مهم مربوط به آن پرداختیم. آیا شما از بیمه حمل و نقل استفاده کرده‌اید؟ فکر می‌کنید این بیمه چه چیزهایی را بهتر و سریع‌تر جبران می‌کند. ممنون خواهیم بود در قسمت نظرات این مطلب، از تجربیات خود برای ما بگویید.
