بیمه آثار هنری و تاریخی از مهم‌ترین رشته بیمه‌هاست. به همین دلیل یکی از اصلی‌ترین سوالات هنرمندان درباره تحت پوشش قرارگرفتن آثار آنان می‌باشد. هنرمندان می‌خواهند بدانند که راهی برای بیمه کردن مستقیم آثار آنان وجود دارد یا خیر؟ آیا بیمه آثار هنری داریم؟ درباره سرقت یا مورد آسیب قرار رفتن اثرات من آیا امکان جبران خسارت‌ها وجود دارد؟ در ادامه این مقاله به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
بیمه آثار هنری و تاریخی چیست؟
در برخی از کشور‌های جهان بیمه‌ای به نام بیمه آثار هنری و ملی وجود دارد که به وسیله این بیمه، آثار هنری ملی و آثار هنری گالری‌های شخصی بیمه می‌شدند و بر اساس نوع آثار هنری پوشش‌های متفاوتی برای بیمه وجود دارد همچنین افرادی که آثار هنری گران قیمتی را که خریداری کرده‌اند می‌توانند، اقدام به تهیه پوشش بیمه برای آثار هنری خود کنند.
آیا در ایران بیمه آثار هنری داریم؟
متاسفانه در ایران چیزی به نام بیمه آثار هنری برای سرمایه‌های با ارزش هنری ملی و یا آثار هنری شخصی گالری‌های هنرمندان وجود ندارد. آثاری که مبنا قیمت گذاری مشخصی ندارند و غیر قابل قیمت گذاری هستند در ایران بیمه نمی‌شوند. در بین تمام موزه‌ها و گالری‌های موجود در ایران، تنها موزه هنرهای معاصر موظف به تهیه پوشش بیمه برای آثار هنری‌ای می‌باشد که در موزه نگه‌داری می‌شوند زیرا موزه هنرهای معاصر متعلق به مردم است و باید بیمه شود.
بیمه آثار هنری در حراج تهران چگونه است؟
در حراج تهران که یکی از سازمان‌های خصوصی هنری برای حراج انوار آثار هنری می‌باشد، آثار تحت پوشش‌های خاصی از بیمه قرار می‌گیرند اما این به آن معنی نیست که آن‌ها بیمه آثار هنری دارند. آثار هنری موجود در حراج تهران تحت پوشش‌های، آتش سوزی، صاعقه، انفجار، حمل و نقل و دزدی قرار دارند. علت آنکه آثار هنری می‌توانند در حراج تهران تحت پوشش بیمه قرار گیرند این است که در حراج تهران آثار هنری قیمت گذاری می‌شوند. آثار هنری قیمت گذاری شده با داشتن سند موثق می‌توانند تحت شرایط خاصی تحت پوشش‌های خاصی از بیمه قرار گیرند.
کدام یک از آثار هنری و ملی دیگر در ایران تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند؟
بعضی از آثار هنری و ملی در ایران تحت پوشش بیمه‌های خاصی قرار دارند از آثار هنری و ملی که در ایران بیمه شده‌اند می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کاخ گلستان: کاخ گلستان یکی از بناهای ملی و تاریخی و فرهنگی ایران است و به علت آنکه در لیست یونسکو قرار گرفته است به همین علت ارزش این کاخاز لحاظ تاریخی بسیار بیشتر از قبل شد در نتیجه کاخ گلستان تحت پوشش بیمه بناهای تاریخی قرار گرفت.
- موزه ایران باستان: موزه ایران باستان یک طراحی متشابه از طاق کسری یا ایوان مدائن می‌باشد که امروزه در عراق قرار گرفته است. موزه ایران باستان آثار هنری و فرهنگی و تاریخی و ملی بسیاری را در خود جای داده و خود بنا ساختمان به دلیل مهندسی و شباهت به طاق کسری از اهمیت بالایی برخوردار است به همین علت، موزه ایران باستان تحت پوشش بیمه بناهای تاریخی می‌باشد.
- کاخ نیاوران: کاخ نیاوران یکی از آثار به‌جا مانده از دوران قاجار است. این کاخ در خود آثار ملی بسیاری را در خود جا داده است و بنا کاخ نیاوران از لحاظ مهندسی و برگزاری مراسمات سیار مهم است از همین رو کاخ نیاوران تحت پوشش بیمه بناهای تاریخی وجود دارد.
البته هنوز موزه‌ها و آثار هنری و ملی بسیاری هستند که در لیست بیمه آثار هنری قرار ندارند اما با این حال امید می‌رود که به زودی این آثار در لیست بیمه بناهای تاریخی قرار گیرند.
نحوه بیمه آثار هنری و تاریخی به چه صورت می‌باشد؟
آثار هنری موجود در موزه‌ها یا گالری‌های شخصی برای دریافت پوشش‌های بیمه باید مراحل زیر را طی کنند:
- از آثار موجود در موزه یا گالری باید یک لیست کامل تهیه شود.
- آثار هنری موجود باید در اختیار کارشناس مربوطه قرار گیرد تا بررسی شود.
- عکس آثار هنری باید با اصل آثار تطابق داشته باشد و آثار باید از لحاظ ابعاد، نوع، وزن، محل قرارگیری بررسی شوند.
در ایران یکی از راه‌ها برای بیمه کردن آثار هنری می‌توانید از روش گفته شده پیروی کنید اما این شیوه بیمه به سادگی نمی‌تواند تمام انواع آثار هنری را بیمه کند. در ضمن در صورت نیاز به خارج کردن آثار هنری از ایران باید آثار هنری خود را توسط شرکت‌های بیمه در خارج از کشور بیمه کنید که متاسفانه این روش از هزینه بسیاری برخوردار است.
از چه بیمه‌های دیگری می‌توان برای تحت پوشش قرار دادن آثار خود استفاده کنم؟
همان‌طور که گفته شئ بیمه آثار هنری در ایران وجود ندارد و باید یا از طریق قیمت‌گذاری در شرایط خاص آن‌ها را تحت پوشش بیمه قرار دهیم یا مجبور هستیم از بیمه‌های دیگری استفاده کنیم. از روش‌های دیگر برای دریافت بیمه برای آثار هنری با ارزش خود می‌توانیم از به روش‌های زیر اشاره کنیم:
- بیمه آتش سوزی اموال: بیمه آتش سوزی اموال یکی از پوشش‌های بیمه اموال می‌باشد. بر اساس قرارداد این بیمه خسارات وارده توسط آتش را از لحاظ مالی نه جانی تحت پوشش قرار می‌دهد. بیمه آتش سوزی خسارات را به طور مستقیم و غیرمستقیم تحت پوشش قرار می‌دهد.
- بیمه حمل و نقل: بر اساس این بیمه در صورت بروز هرگونه خسارت که تحت پوشش بیمه قرار داشته باشد در هنگام حمل و نقل تمام خسارات مالی قابل پرداخت هستند.
- بیمه شکست حرز: در این نوع بیمه اگر دزدی به وسیله زور باشد بیمه می‌تواند خسارات وارده را جبران کند.
در این مطلب به بررسی بیمه آثار هنری و تاریخی پرداختیم و نکات مهم مربوط به آن را برشمردیم. آیا به عنوان یک هنرمند بیمه‌های فعلی برایتان مناسب است یا به بیمه‌های دیگری نیاز دارید؟ ممنون می‌شویم در کامنت‌ها برایمان نظرات‌تان را بگویید.
