انسان از هزاران سال پیش، در آرزوی پرواز بود. او آنقدر در رفتار موجودات پرنده دقت کرد تا کم کم توانست وسایلی برای پرواز بسازد. اما نیاز به بیمه هواپیما نیز در کنار رشد روز افزون سفرها و استفاده از حمل و نقل هوایی، رشد کرد. چرا که سفر کردن آن هم در آسمان، در کنار سرعت، لذت و خوبیهایی که دارد، میتواند مخاطرات و مشکلاتی را نیز باعث شود. مشکلاتی که گاهی بسیار جزیی هستند و گاهی هم میتوانند جبران ناپذیر باشند. در این شرایط بیمه هواپیما به میدان آمده تا بتواند تا حد ممکن خسارات و مشکلات را کنترل کرده و یا از بین ببرد. در این مطلب از بیمه ماهان بیشتر درباره بیمه هواپیما خواهیم گفت.
هواپیما و رسیدن به رویای پرواز
با کوششهای فراوان، برادران رایت در سال ۱۹۰۳، اولین هواپیما را به پرواز درآوردند. از آن زمان به بعد، هواپیماهای بیشتری به ناوگان حمل و نقل، باربری، آموزشی، کشاورزی و جنگی پیوستند. حالا دیگر بسیاری از مردم جهان پرواز کردن با هواپیما را تجربه کردهاند و میدانند که به لطف دانش و تکنولوژی میتوان مسافتهای طولانی را از راه آسمان پیمود.
حدود ده سال بعد از اختراع هواپیما، در زمان احمد شاه قاجار، مردم ایران برای اولین بار در آسمان، هواپیما دیدند. پرندهای نه چندان کوچک که یک خلبان لهستانی آنرا میراند. این هواپیما کمی بعد مجبور شد در میدان مشق فرود بیاید و بقایای آن هنوز هم در باغ موزه قصر نگهداری میشود.
سالها بعد ایران اولین هواپیما خود را از شرکت یونکرس آلمان خرید. این هواپیما درواقع یک هواپیما جنگی بود و برای ارتباطات و ترابری نظامی از آن استفاده میشد. کمی بعد یونکرس، اولین شرکت هواپیمایی را در ایران دایر کرد. پروازهای این شرکت از زاهدان به هند، از تبریز به تفلیس، از مشهد به کابل، از بندر انزلی به باکو و چند شهر دیگر انجام میشد. این شرکت آلمانی تا سال ۱۳۱۲ در ایران فعال بود.
هواپیمایی ایرانی و آغاز بیمه
از آنجا که تا سال ۱۳۱۴ بیمه ایرانی وجود نداشت، با ورود هواپیماهای خارجی نیز هنوز بیشتر بیمههای باربری مطرح بودند. بیمههایی که بازرگانان از آن استفاده میکردند و برایشان هم بسیار مهم بود. در دیگر کشورها هم هنوز بیمه هواپیما خیلی جدی نبود چرا که تعداد هواپیماها و افرادی که میتوانستند با آن سفر کنند، هنوز آنقدر زیاد نشده بود. با این حال در سال ۱۹۱۱ اولین پیش نویس بیمه هواپیما توسط یک شرکت بیمه گذار در بریتانیا به نام لویدنز نوشته شد. این بیمه اجرایی نبود و تا سالها از روی بیمه نامههای دیگر مانند بیمه کشتی، برای هواپیما بیمههایی مینوشتند. تا اینکه در سال ۱۹۲۹ در کنوانسیون ورشو نخستین قوانین مربوط به بیمه هواپیما نوشته شد. در این سند مسئولیتها، شرایط و محدودیتها ذکر شد. این نخستین سندی بود که توانست پایه گذار بیمه هواپیما در قرن حاضر باشد.
بیمه هواپیما، پرخطر برای شرکت بیمه
با گذر زمان بیمه هواپیما چهارچوبهای درست خودش را گرفت تا اینکه بالاخره از آغاز قرن بیستم به زندگی ما راه پیدا کرد. اما این بیمه را تنها شرکتهای بیمه بزرگ و معتبر قبول میکنند. چرا که یک سانحه هوایی میتواند خسارتهایی وسیع و بسیار پر هزینه داشته باشد. جالب است بدانید بزرگترین شرکتهای بیمه هوایی در لندن هستند و پس از آنها آمریکا، بیمههای شرکتها را انجام میدهد. پس از اینها هر کشوری بنابر قوانین و شرایط ناوگان هوایی خود، بیمه حمل و نقل هوایی را ارائه میکند.
بیمه هواپیما شامل چه چیزهایی است؟
شاید سوال اصلی برای اکثر ما این باشد که آیا بیمه هواپیما فقط برای شرکتهای هواپیمایی است یا اینکه بخشی از آن متوجه مسافر و یا افرادی که به شکلهای دیگر ممکن است آسیب ببینند هم میشود؟ در ادامه بیشتر درباره پوشش این بیمه بخوانید.
بیمه مسئولیت عمومی
این بیمه برای زمانی است که در شرایطی هواپیمای یک شرکت هوایی خساراتی را به خانهها، ماشینها، مزارع کشاورزی، بخشهایی از فرودگاه و یا هواپیمای دیگر شرکتهای هوایی وارد کند. این پوشش برای خود هواپیما و یا مسافران داخل آن نیست و درواقع مثل بیمه شخص ثالث ماشین است. در واقع این بیمه خساراتی که از طرف هواپیما برای افراد و اشیا ایجاد شده است را پرداخت میکند. در بیشتر کشورها این بیمه وجود دارد به همین دلیل بسیاری از خلبانها با کمک گرفتن از مزارع یا فضاهای باز فرود اضطراری کردهاند تا صدمات کمتری به مسافران وارد شود.
بیمه بدنه هواپیما
از آنجایی که قطعات هواپیما گران و بسیار مهم هستند، بدنه هواپیما بیمه است. لذا در صورت وجود نقص و مشکل شرکت میکند بهای آنرا از شرکتهای بیمه دریافت کند.
صدمه یا فوت سرنشینان
بیشک حوادث هوایی از هولناکترین رخدادهای دنیای بشری هستند. در برخی حوادث ممکن است صدماتی متوجه افراد شود و گاهی متاسفانه تمام سرنشینان از بین رفتهاند. در این شرایط نیز بیمه موظف است با توجه به خساراتی که به افراد وارد شده، دیه و غرامت را بپردازد. این بیمه از زمان سوار شدن، در طول پرواز و در زمان پیاده شدن از هواپیما صادق است و شامل غرامت خواهد بود. علاوه بر این اگر بار مسافر که در بخش باربری بوده گم شود و یا به مشکل بخورد نیز بیمه هواپیمایی آنرا پیگیری و با توجه به شرایط آنرا پرداخت خواهد کرد.
بیمه هواپیما برای خدمه
علاوه بر مسافران، کادر پرواز شامل مهمانداران، خلبانان، مهندس پرواز و… همگی تحت پوشش بیمه هستند. در صورتی که برای هر کدام از آنها اتفاقی بیافتد بیمه باید نسبت به پرداخت هزینههای بیمارستانی و غرامتها اقدام کند.
بیمه هواپیمایی که حرکت نمیکند
علاوه بر هواپیماهایی که به جابهجایی مسافر مشغول هستند، هواپیماهایی که در آشیانه هستند نیز بیمه میشوند. هزینه هواپیما که در حال حرکت نیست کمتر از هواپیمایی است که در آسمان است. چرا که احتمال بروز مشکل برای هواپیمای روی زمین بسیار کمتر است.
بیمه خلبانان (از دست دادن گواهینامه)
به موجب امکان بروز مشکلاتی برای خلبانان، نوعی بیمه خاص نیز ارائه شده است. در صورتی که خلبان دیگر نتواند از گواهینامه پرواز خود استفاده کند، بیمه خلبانان از آنها حمایت خواهد کرد. گرفتن این بیمه بهصورت گروهی و انفرادی امکانپذیر است.
در این مطلب به بررسی بیمه هواپیما پرداختیم و جززیات آنرا برایتان گفتیم. اما اگر شما عازم سفر هستید و میخواهید از امکانات بیمهای بیشتری استفاده کنید، باید حتما برای دریافت بیمه مسافرتی اقدام نمایید. این بیمه با پوشش بسیاری از زوایای سفر؛ از لحظهای که سفرتان آغاز میشود تا زمانی که باز میگردید حامی و مراقب شما خواهد بود. آیا شما از جزییات بیمه سفر و هواپیما اطلاع دارید؟ فکر میکنید چه بندهای دیگری باید به بیمه هواپیما افزوده شود؟